Over missionarissen hoor je niet veel meer in deze tijd. Maar bijna 75 jaar lang was het de realiteit voor veel gezinnen in Gulpen-Wittem dat een of meer van de jongens naar het seminarie gingen, waarna sommigen priester werden. Sommige meisjes traden na de katholieke middelbare school toe tot kloosterordes en werden zuster. Een deel van deze religieuzen ging naar verre landen om daar het geloof te verspreiden en de mensen ter plekke te helpen met bijvoorbeeld onderwijs en gezondheidszorg. Missionarissen uit Gulpen- Wittem zaten in tientallen landen in Azië, Afrika en Zuid-Amerika.
Mensen van mijn generatie herinneren zich de heerooms en tante zusters, neven en nichten die af en toe terug kwamen naar hun geboortegrond met boeiende verhalen en soms ook diaseries over de missie. Zij zamelden geld in voor hun projecten en gingen dan weer terug. Soms bleven ze wel 20 jaar weg voordat ze hun familie bezochten.
De katholieke kerk had een grote missie ijver. En het dekenaat Gulpen waaronder ook de Gulpen-Wittem viel, was daarin een koploper. In een krantenartikel van 1964 staan de cijfers. Wijlre spande de kroon met 12 missionarissen in landen als IJsland, Mozambique, Congo en Ghana, en met twee zusters in Brazilië en Canada.
Decennialang waren de inwoners van het dekenaat gulle gevers aan de missie. Het geld werd in het daarvoor bestemde “Missiezakje” gestopt.
Honderden artikelen zijn er verschenen in kranten over het vertrek van missionarissen. Ze namen afscheid van hun familie, wetendedat ze die jarenlang niet meer zouden zien. En voor sommigen bleek het een definitief afscheid omdat ze door ongelukken of ziekten overleden in de missielanden. Een enkeling kwam om tijdens een gewapend conflict zoals pater Boormans uit Gulpen, diein Mozambique werd vermoord.
De KRO-radio besteedde vaak liveaandacht aan de afscheidsbijeenkomsten die in Zuid-Limburg vaak plaatsvonden in het voormalig Missiehuis in Cadier en Keer. In 1931 werden 12 priesters uitgezwaaid. De plechtigheid in de stampvolle kerk werd voorgegaan door de deken van Gulpen, Knops, en bezocht door meer dan 500 mensen.
De uitzending van missionarissen heeft door de Tweede Wereldoorlog een aantal jaren stilgelegen maar daarna werd het groots aangepakt. In 1948 vertrok een speciaal Missievliegtuig naar verschillende Afrikaanse landen met aan boord 14 Nederlandse, vooral Limburgse, missionarissen. Het vliegtuig maakte een tussenstop in Rome voor een bezoek aan de paus.
Na de ontkerkelijking in de jaren zestig, daalde het aantal missionarissen drastisch. Hun bijzondere verhalen zijn terug te vinden in de regionale kranten van de vorige eeuw.
