Het eerste carnaval in Zuid-Limburg na de oorlog was in februari 1945. Het werd heel klein gevierd want het grootste deel van Nederland was nog bezet en maakte de Hongerwinter mee. Het Militair Gezag, de tijdelijke bestuurder van Limburg schreef voor “Zolang de oorlog nog niet gewonnen is, kan er geen sprake zijn van extra vrije dagen” Het was noodzakelijk dat alle bedrijven en kantoren tijdens de carnavalsdagen gewoon doorwerkten.

De Maastrichtse vereniging de Tempeleers was op 16 november 1945 opgericht om het Maastrichtse carnaval nieuw leven in te blazen. In het Heuvelland ontstonden er pas vanaf de jaren vijftig nieuwe carnavalsverenigingen zoals in Eys, Gulpen en nog later in Slenaken. Oudere verenigingen zoals in Mechelen herstartten hun activiteiten.

In 1946 werd gezocht naar een carnavalsviering die paste bij de tijden van de wederopbouw en van veel kanten werd aangedrongen op de beperking van de feestvreugde. Dat  verzochten bijvoorbeeld de mijnen. De kolen waren hard nodig en voor verzuim van mijnwerkers was geen ruimte. Gemeenten legden ook beperkingen op. In veel gemeenten was het verboden in het openbaar gemaskerd, vermomd of gekleed te zijn in kleding van een ander geslacht. Zonder vergunning was ook het verboden in het openbaar te zingen of muziek te maken. Het verkleden was sowieso lastig want er waren nauwelijks stoffen beschikbaar om kostuums te maken. Deze regels waren voor de carnavalsvereniging in Sittard aanleiding om geen Carnaval te houden.

Veel feestvierders uit Limburg, naar schatting zo’n 30.000, trokken ongemaskerd richting Maastricht. In de optocht daar kwamen alle actuele problemen voorbij; de naweeën van de Tweede Wereldoorlog zoals goederen op de bon, satires over de Duitsers en de oorlog in Nederlands-Indië waar veel streekgenoten hun militaire dienstplicht vervulden. Extra treinen waren nodig om de feestvierders weer thuis te brengen. ‘We kunnen het nog een beetje’ zo citeerde de Gazet van Limburg Prins Carnaval Bertus van Maastricht . Ook ongemaskerd en vermomd was het een feestelijke optocht geweest.

Deel dit bericht

Pierre Hupperts

Auteur ‘Het dorp en mijn familie. Gulpen en de familie Hupperts 1810-2010’ en ‘Recht en Onrecht, Na de tweede wereldoorlog zuid-Limburg/Gulpen-Wittem’.